Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) Genel Başkanı Şemsi Bayraktar, yaptığı yazılı açıklamada, “asrın felaketi” olarak nitelendirilen depremlerin ardından bölge ziyaretlerinde bulunarak üreticilerin sorunlarını yerinde gördüklerini, topladıkları yardımları kendi imkanları ve AFAD aracılığıyla afet bölgelerine sevk ettiklerini aktardı.
Deprem bölgesinde tarım alanlarının imara açılması sorunu bulunduğunu vurgulayan Bayraktar, “Tarım arazileri artık imara açılmamalıdır. Tarımsal üretim için bulunmaz değerde olan bu toprakların inşaata açılması ve bu yolla yok edilmesi, ülkenin gıda güvenliğini tehlikeye atarken bu topraklar üzerindeki güvensiz yapılaşma, insanlarımızı evsiz barksız bırakmış, binlerce insanımızın canına mal olmuştur. Çürük binalar ve tarım alanlarının yumuşak zemini, felaketin boyutunu artırmıştır. İllerdeki Toprak Kurulları verimli arazilerin imara açılması konusunda daha dikkatli olmalı, kamu yararı maddesi suistimal edilmemelidir. Birçok ilde Toprak Kurullarına çiftçi temsilcisinin çağrılmaması imara açılmayı kolaylaştırıyor. Toprağın sahibi çiftçi temsilcilerinin Toprak Kurullarında bulunması zorunlu olmalıdır.” değerlendirmesinde bulundu.
Mazot ve gübre destek ödemelerinin nakit olarak öne çekilmesi, hayvansal üretime hayvan başına yem ve hayvancılık desteklerinin şubat ayında verilmesi ve sübvansiyonlu kredi borçlarının faizsiz ertelenmesi kararlarını doğru bir adım olarak gördüklerini bildiren Bayraktar, “Ancak tarımsal üretimin sonraki süreçte sekteye uğramaması ve nakit sıkıntısının giderilmesi için bu ödemelerin bölgede artırılarak uygulanması, kredi borçlarının silinmesi de dahil kredi kolaylıkları getirilmesi ve mali yönden tüm tedbirlerin alınması gerektiğini vurguluyoruz. Bir yandan destek verirken diğer yandan elektrik şirketlerinin üreticilerin mazot ve gübre destek hesaplarından enerji borcunu tahsil etmesi büyük tepkilere neden olmaktadır. Elektrik şirketleri büyük tepkiye neden olan bu uygulamaya derhal son vermelidir.” ifadelerini kullandı.
Türkiye’de GSYH’nin yüzde 9,1’inin, tarımsal GSYH’nin ise yüzde 15,1’inin afet bölgesinden karşılandığını belirten Bayraktar, afet bölgesindeki tarımsal sorunların giderilmesi için yapılması gerekenleri ise özetle şöyle sıraladı:
Bölgedeki çiftçilerin köyünü, tarlasını ve üretimini terk etmesi muhakkak önlenmeli.
– Açıkta kalan hayvanlara barınak temin edilmeli, onların yemi, suyu ve elektriği karşılanmalı, veterinerlik hizmetleri gibi diğer işlere öncelik verilmeli.
– Hayvanların yok pahasına elden çıkarılmasını önlemek için devlet kurumları TİGEM, Et ve Süt Kurumu bu konuda daha etkin çalışmalı.
– Çiftçilerimizin enkaz altında kalan makine ve ekipmanları zarar gördüğü için bu konuda da destek verilmeli. Zarar gören çiftçilerimizin tarımsal faaliyetlerinin olmazsa olmazı olan makine ve ekipmanları yenilenmeli, bölgedeki üreticilerimiz kırsal kalkınma ve yatırım desteklerinden öncelikli yararlandırılmalı. Gerekirse belirli yerlerde makine parkları kurulmalı, bir organizasyon dahilinde üreticilerin makine ve ekipman kullanımı sağlanmalı.
– TMO ve Tarım Kredi Kooperatifleri ellerindeki arpa ve diğer yemleri bölgeye sevk etmeye devam etmeli.
– Elektrik sistemleri, barajlar, kanallar, sulama sistemleri, içme suyu ve yol gibi zarar gören altyapının onarılması büyük önem taşıyor. DSİ bu konuda gerekli tedbirleri almalı, üreticilerin su sıkıntısına girmesini önlemeli.
– Hatay’da limon pazarlamasında sıkıntı oluştu. Dalında kalan limonlar için Tarım Kredi Kooperatifleri gibi alıcı kurumlar devreye girmeli, üreticimiz mağdur edilmemeli.
– Tarımsal üretimde kalacak çiftçilere, tohum, ilaç gübre, elektrik ve sulama gibi girdilerin, en azından bu üretim sezonu için hibe destek olarak verilmesi, Bağ-Kur primlerinin ise hükümet tarafından karşılanması sağlanmalı.
– Kırsala yapılan altyapı ve diğer ekonomik yatırımlar özellikle deprem kuşağında önceliği olan yatırımlar haline gelmelidir. Köylerde de imar açısından depreme dayanıklı ev ve hayvan barınaklarının bir an önce yapılması sağlanmalı.
